Συνθέτοντας ένα σχέδιο - Κριτήρια Σταινιτς

Όλοι έχουμε ακούσει την ανάγκη σχεδίου στο σκάκι και φυσικά όλοι το καταλαβαίνουμε αυτό. Ποιος δεν έχει νιώσει αμήχανος πάνω από την σκακιέρα σκεφτόμενος «και τώρα τι κάνω;» παρακαλώντας για μια φωτεινή σκέψη ή «ποιο από τα δύο σχέδια να διαλέξω;», αν υπάρχουν παραπάνω από δύο πιθανά σχέδια…. Τότε δύσκολα τα πράγματα. 

Για να μπορέσει κάποιος να βοηθήσει τον εαυτό του να σκεφτεί κάποιο σχέδιο θα πρέπει να μάθει να «διαβάζει» την σκακιέρα. Όσα περισσότερα μαθαίνει τόσο πιο εύκολο θα είναι για αυτόν να καταλαβαίνει τι γίνετε στην σκακιέρα και να ετοιμάζετε αναλόγως.

Υπάρχουν δύο στάδια για την υλοποίηση ενός σχεδίου.

1. Εκτίμηση της θέσης.
2. Καθορισμός σχεδίου.

Τα κριτήρια του Σταινιτς είναι μια καλή αρχή για να μπορέσετε να εκτιμήσετε μια θέση. Αυτά θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε τα δυνατά και αδύνατα σημεία του αντιπάλου αλλά και τα δικά σας.

Έτσι θα είσαστε σε θέση να καταστρώσετε καλύτερα σχέδια αλλά και να καταλάβετε τι θέλει να κάνει ο αντίπαλος σας και να τον σταματήσετε.

Κριτήρια εκτίμησης θέσης.

1. Το πλεονέκτημα της ανάπτυξης.
2. Μεγαλύτερη-μικρότερη κινητικότητα των κομματιών
3. Η κατάληψη – έλεγχος του κέντρου
4. Προστασία του Βασιλιά (ροκε)
5. Δυνατά και αδύνατα τετράγωνα.
6. Ο καλύτερος σκελετός πιονιών.
7. Πλειοψηφία πιονιών σε μια πτέρυγα
8. Κατάληψη και έλεγχος των ανοιχτός στηλών.
9. Το πλεονέκτημα του ζεύγους των αξιωματικών. 

Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να κοιτάζετε διαρκώς σε κάθε θέση. 
Σαφώς υπάρχουν και άλλα στοιχεία αλλά αυτά είναι αρκετά για την αρχή.

Αφού μελετήσετε την σκακιέρα και κατανοήσετε τα χαρακτηριστικά της θέσης,

τότε θα πρέπει να αρχίσετε να σκέφτεται ένα σχέδιο.

Στάδια για το καθορισμό σχεδίου είναι:

1. Συγκρίνετε το υλικό και των δύο αντιπάλων
2. Ανάλυση των ιδικών χαρακτηριστικών μιας θέσης.
3. Επιλογή σχεδίου με βάση τα χαρακτηριστικά της θέσης.
4. Αναζήτηση πιθανών συνδυασμών και τακτικού παιχνιδιού και για τις δύο πλευρές. 
5. Αν υπάρχει συνδυασμός, καθορίστε τον κατάλληλο χρόνο για να εκδηλωθεί.
6. Ακριβής υπολογισμός των βαριαντών.

Με λίγα λόγια μελετάτε την σκακιέρα για να εκτιμήσετε την θέση σας και να βρείτε τα δυνατά και αδύνατα σημεία και των δύο πλευρών. Έτσι θα είστε σε θέση να βρείτε. ένα σχέδιο που να εκμεταλλεύεται τα αδύνατα σημεία του αντιπάλου αποτρέποντας τον αντίπαλο να εκμεταλλευτεί τα δικά σας.

Πριν προχωρήσετε στην υλοποίηση του σχεδίου σας, ελέγχετε για πιθανά τακτικά χτυπήματα ώστε να μην χάσετε κάτι. Μετά αρχίζετε να μετράτε για την υλοποίηση του σχεδίου σας.